Przekonanie osoby z nałogiem do rozpoczęcia terapii jest bardzo skomplikowane. Poruszanie tego tematu często powoduje złość, kpiny lub obietnice i przeprosiny. Taki stan może trwać wiele lat. Rodzina i bliscy angażują się bardzo mocno w to, aby uzależniony podjął działania dotyczące swojego picia. Czasami zdarza się, że sami stają się współuzależnieni. W jaki sposób można wspierać alkoholika w przełamaniu nałogu?
Kiedy mamy do czynienia z problemem alkoholowym?
Życie z osobą uzależnioną od alkoholu bywa bardzo trudne, niezależnie od tego, czy jest to ktoś z rodziny, przyjaciel czy współpracownik. W takich sytuacjach często myślimy o tym, co możemy zrobić, aby pomóc tej osobie.
Alkoholizm to określenie odnoszące się do ludzi, którzy mają problem z nadmiernym spożywaniem alkoholu. Osoba z takim uzależnieniem jest zarówno psychicznie, jak i fizycznie zależna od alkoholu. Zwykle osoby uzależnione mają trudności z kontrolowaniem swojego picia lub kierują się nieodpartą chęcią sięgnięcia po alkohol, pomimo że prowadzi to do różnych trudności. Osoby pijące nadmiernie często doświadczają problemów z utrzymywaniem zdrowych relacji, zarówno w pracy, jak i w życiu osobistym.
Uzależnienie od alkoholu może rozwijać się w różnych etapach, od lżejszych do poważniejszych. Powikłania wynikające z picia mogą przeobrażać się w znacznie poważniejsze konsekwencje. Wczesna diagnoza i podjęcie działań mogą wsparcie osobom z problemami alkoholowymi, a także pomóc w ochronie ich zdrowia oraz dobra innych.
Ten z Was, kto zmagał się z próbami nakłonienia alkoholika do zaprzestania picia oraz podjęcia leczenia, dobrze wie, jakie emocje, w tym złość i licznie towarzyszące frustracje, mogą się wówczas pojawić. Osoba uzależniona ma swój ustalony repertuar, który składa się z licznych przeprosin, obietnic poprawy oraz chęci przystąpienia do terapii. Rodzina osoby z problemem alkoholowym inwestuje ogrom czasu oraz wysiłku, aby doprowadzić do tego, by pijący ograniczył spożycie lub całkowicie przestał pić, aby podjął działania w związku z swoim nałogiem. Największym wyzwaniem jest w głównej mierze system iluzji i zaprzeczania, który stosuje osoba uzależniona, a który uniemożliwia jej obiektywne i racjonalne spojrzenie na swój problem z alkoholem. Kluczowym aspektem alkoholizmu jest bowiem całkowita utrata kontroli nad piciem, dlatego podstawą procesu zdrowienia jest całkowite zaprzestanie spożycia alkoholu.
Aby wesprzeć alkoholika, stworzono metodę, która wyłoniła się z doświadczeń życia, mianowicie metodę interwencji. W tej metodzie ważną rolę odgrywa rodzina osoby uzależnionej, która musi określić, co pragnie uzyskać dzięki interwencji.
Co właściwie oznacza ta interwencja?
To działanie organizowane przez bliskich alkoholika, w którym kluczowym elementem i największym sukcesem jest wspólna sesja z osobą uzależnioną, podczas której przedstawiane są argumenty przemawiające za koniecznością leczenia. Sesja interwencyjna to przede wszystkim konfrontacja, która ma rzeczowy, ale i pełen życzliwości charakter, nie jest nastawiona na atak wobec osoby z nałogiem.
Warto pamiętać, że…
Interwencja nie jest skutkiem leczenia, czyli zaprzestania picia przez alkoholika, natomiast jest pomaganiem osobie, która jej nie chce, częściowym działaniem wbrew temu, co osoba uzależniona myśli, a także atakiem na stosowany przez uzależnionego system iluzji i zaprzeczania, a nie na jego osobę. Alkoholizm to nie tylko nadużywanie alkoholu, ale także brak trzeźwego myślenia. W alkoholizmie choruje ciało, umysł i dusza człowieka, dlatego ważne jest, by pomoc dla niego przyszła z zewnątrz.
Jak prowadzić rozmowę z osobą uzależnioną od alkoholu? Pomoc dla alkoholika rodzina. Jak namówić alkoholika na leczenie?
Jest jedna rzecz, która jest pewna: nie wolno rozmawiać z alkoholikiem z pozycji dominacji, przymusu czy szantażu, a także nie stosować wobec niego gróźb, które i tak nie zostaną zrealizowane. Warto znaleźć odpowiedni moment na taką rozmowę, na pewno nie wtedy, gdy osoba uzależniona pije (czyli jest pod wpływem alkoholu). Dobrą okazją może być czas po zaprzestaniu picia, kiedy uzależniony odczuwa tzw. moralnego kaca, czyli winę.
Rozmowy z osobą uzależnioną powinny odbywać się tylko wtedy, gdy jest ona trzeźwa. Obie strony muszą być otwarte na spokojny i pełen szacunku dialog. Dobrze jest zwrócić się do alkoholika w miły sposób, z miłością i troską. W tym momencie oskarżanie go o cokolwiek nie będzie miało sensu, gdyż z reguły już dręczą go wyrzuty sumienia i poczucie winy. Zrozumienie alkoholika nie jest proste, dlatego warto dobrze się przygotować do takiej rozmowy, zbierając jak najwięcej informacji na temat tej choroby. W tej sytuacji pomoc terapeuty uzależnień może okazać się niezwykle przydatna.
Aby skutecznie wspierać alkoholika, należy również zadbać o swoje zdrowie psychiczne oraz zrozumieć mechanizmy współuzależnienia.
Przykładowe zwroty, jakie możesz użyć w rozmowie z alkoholikiem:
„Nie mogę dłużej zajmować się Twoimi sprawami. Nie zamierzam ukrywać, że nadużywasz alkohol”
„Nie będę więcej tłumaczyć Twojego zachowania przed szefem, znajomymi i rodziną”
„Kocham Cię i naprawdę mi na Tobie zależy. Twój nałóg z alkoholem zagraża naszemu życiu, czas na terapię”
Argumenty, które są efektywne w rozmowie z osobą uzależnioną, powinny być klarowne i określać osobiste granice. Komunikacja z osobą mającą problem z alkoholem powinna być bezpośrednia i zrozumiała. Istotne jest, aby podkreślić, jak jej postępowanie wpływa na innych i jakie granice nie mogą być przekraczane.
Interwencja alkoholowa
Życie u boku osoby z nałogiem alkoholowym czy narkotykowym to niszczące i trudne przeżycie nie tylko dla samego uzależnionego, lecz także dla jego bliskich. Rodzina stara się w jakiś sposób pomóc bliskim im osobom, ale często stosowane metody okazują się nieskuteczne i prowadzą do pogorszenia więzi rodzinnych.
Konflikty, pretensje, wylewanie alkoholu, milczenie oraz noszenie urazy podtrzymują szkodliwą dynamikę w rodzinie i nie przyczyniają się do tego, aby uzależniony zdecydował się na leczenie lub w ogóle dostrzegł problem z alkoholem. W wielu przypadkach te działania przynoszą odwrotny skutek – umacniają przekonanie uzależnionego, że musi jeszcze bardziej bronić swojego picia.
Jedną z metod, która w wielu sytuacjach okazała się efektywna, jest tzw. interwencja kryzysowa w gronie rodzinnym wobec osoby z uzależnieniem. Interwencja polega na tym, że kilku członków rodziny rozmawia z osobą uzależnioną. Jej celem jest stworzenie atmosfery, która skłoni tę osobę do przemyślenia swojego życia i zachęci do zgłoszenia się do placówki terapeutycznej zajmującej się uzależnieniami, gdzie mogłaby uzyskać pomoc w walce z alkoholizmem lub uzależnieniem od substancji psychoaktywnych.
Jak przeprowadzić interwencję?
Metoda interwencji to jeden ze sposobów wsparcia dla osoby uzależnionej od alkoholu. Opiera się na zebraniu bliskich, którzy na co dzień towarzyszą choremu. To forma konfrontacji, w trakcie której w serdeczny i pozbawiony negatywnych emocji sposób przedstawiane są osoby uzależnionej sytuacje oraz wydarzenia ściśle związane z następstwami nałogu. Istotne jest, aby podczas takiego spotkania alkoholik był w stanie trzeźwości i miał poczucie, że jego bliscy naprawdę pragną mu pomóc. Celem tego działania jest wybranie właściwej terapii, która skutecznie wesprze go w walce z nałogiem. Należy pamiętać, że uzależnienie od alkoholu to problem na tyle poważny, że efektywne leczenie bez wsparcia terapeutycznego oraz profesjonalnej pomocy jest niemal niemożliwe.
Sugerując osobie uzależnionej, jak poradzić sobie z alkoholizmem, warto podkreślić konieczność poszukiwania specjalistycznej pomocy w walce z tym problemem.